Kütüphaneler ve düşünce özgürlüğü konulu IFLA bildirisi
Bu bildiri IFLA/FAIFE tarafından hazırlandı ve 25 MART 1999 da Hollanda'nın Haag kentinde IFLA Yönetim Kurulu tarafından kabul edildi.
IFLA (Uluslararası Kütüphaneler Birliği), Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Bildirisinde belirtildiği biçimiyle düşünce özgürlüğünü destekler, savunur ve onu geliştirmek için çalışır.
IFLA insanların haber alma, düşünce üretme ve görüşlerini açıklama özgürlüklerinin, onların temel hakları olduğunu kabul eder.
IFLA bilme hakkı ve ifade özgürlüğünün aynı ilkenin iki cephesi olduğuna inanır. Bilme hakkı, düşünce ve inanç özgürlüğünün bir gereği, düşünce ve ifade özgürlüğü ise özgürce haber alabilme hakkının vazgeçilmez şartıdır.
IFLA düşünce özgürlüğüne saygının, kütüphanecilik ve iletişim mesleklerinde merkezi bir konumu olduğunu savlar.
IFLA bu nedenle kütüphaneler ve kütüphane görevlilerini düşünce özgürlüğü, ifade özgürlüğü, engelsiz haberleşme özgürlüğü ilkelerinde ısrarcı olmaya ve kütüphane kullanıcılarının mahremiyetine saygılı olmaya davet eder.
IFLA üyelerini görevleri sırasında bu ilkeleri hayata geçirmeye davet eder. Bu bağlamda;
- Kütüphaneler bilgi, düşünce ve yaratıcılığa geçit verirler. Bilgi, düşünce ve kültüre giriş kapısı görevini üstlenirler.
- Kütüphaneler bıreyler ve gruplara yaşamboyu öğrenim, bağımsız karar alma ve kültürel gelişim için temel destek sağlar.
- Kütüphaneler, düşünce özgürlüğünün korunması ve geliştirilmesine katkıda bulunurlar ve de temel demokratik değerler ile yurttaşlık haklarının savunucusudurlar.
- Kütüphaneler haber alma ve görüşleri açıklama hakkını kolaylaştırıp, garanti altına alma sorumluluğunu üstlenir. Bu yüzden kütüphaneler, toplumun çok sesliliğini yansıtan geniş bir yelpazede, sunulan ürünleri almalı ve kullanıcıya ulaştırmalıdır.
- Kütüphaneler, seçilen ürünlerin ve verilen hizmetin politik, ahlaki ve dini değerlendirmeler değil, fakat mesleki değerlendirmeler sonucu sağlanmasını güvence altına alır.
- Kütüphaneler, olası sansüre göğüs gererek gerekli ürünleri özgürce satın alır, düzenler ve hizmete sunar.
- Kütüphaneler var olan hizmet, ürün ve olanakları hiç bir ayırım gözetmeden kullanıcıya sunar. Irk, inanç, cinsiyet, yaş ve benzeri hiç bir ayırımcılığa izin vermez.
- Kütüphane kullanıcısının mahremiyeti kesinlikle korunur. Kütüphaneciler ve diğer kütüphane görevlileri kullanıcının kimliğini ve yararlandığı ürünleri, üçüncü kişilere kesinlikle bildirmezler.
- Kamu kuruluşları tarafından finanse edilen, kamuya açık kütüphaneler de düşünce özgürlüğü kurallarına uymakla yükümlüdürler.
- Bu türden kütüphanelerdeki görevliler de tüm bu kurallara uymakla yükümlüdürler.
- Kütüphaneciler ve diğer kütüphane görevlileri, hem işverene hem de kullanıcıya karşı sorumludurlar. Bu sorumlulukların çatışması durumunda, kullanıcıya karşı olan sorumluluk önceliklidir.
0 dediki: